Zvaničnici Bosne i Hercegovine i Evropske unije sastali su se na videokonferenciji 14. i 15. novembra 2022. godine na Šestom sastanku Pododbora za ekonomska i finansijska pitanja i statistiku u okviru Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju između Evropske unije i Bosne i Hercegovine.[1]
Sastankom je ispred Bosne i Hercegovine dopredsjedavala gđa. Vera Letica, pomoćnica ministra Ministarstva finansija/financija i trezora, a ispred Evropske komisije g. Uwe Stamm, šef odjela pri Generalnoj direkciji za ekonomske i finansijske poslove i gđa. Mary Teresa Moran, zamjenica šefa odjela pri Generalnoj direkciji za susjedstvo i pregovore o proširenju.
Ovo je bio prvi sastanak ovog pododbora otkako je ranije ove godine nastavljen politički dijalog sa EU-om u skladu sa Sporazumom o stabilizaciji i pridruživanju. Posljednji sastanak pododbora održan je prije dvije godine, u novembru 2020.
Sastanak je također uslijedio nakon što je u oktobru usvojen izvještaj Komisije za Bosnu i Hercegovinu za 2022. godinu u kojem se navodi da je zemlja i dalje u ranoj fazi u pogledu ekonomskih kriterija za pristupanje te da u nekim oblastima ekonomskih kriterija nije bilo napretka, dok se u drugima bilježi nazadovanje, posebno u pogledu ekonomskog upravljanja.
Nadalje, sastanak je uslijedio nakon preporuke Komisije da se Bosni i Hercegovini dodijeli status kandidata uz razumijevanje da se poduzima niz koraka, uključujući osiguravanje rezultata u funkcionisanju na svim nivoima mehanizma koordinacije po pitanjima EU, uključujući izradu i usvajanje nacionalnog programa za usvajanje pravne stečevine EU-a.
Pododbor je razmotrio najvažnija nedavna ekonomska dešavanja sa posljedicama na zemlju, uključujući efekte ruske agresije na Ukrajinu i ekonomske izglede u Evropskoj uniji, najvećem trgovinskom partneru Bosne i Hercegovine, navedenim u izvještaju Komisije o ekonomskim projekcijama objavljenom tokom jesen ove godine.[2] Učesnici su razgovarali o izgledima za ekonomski rast, kao i o visokoj stopi inflacije uzrokovanoj cijenama energenata i hrane, kao i o kretanjima na tržištu rada i platnom bilansu.
Učesnici iz Bosne i Hercegovine su također predstavili ažurirane informacije o nedavnim dešavanjima po pitanju fiskalne politike i budžetskog ciklusa, kao i u finansijskom sektoru.
Komisija je pozdravila napredak u oblasti javne interne finansijske kontrole i pozvala na dalja poboljšanja, posebno u oblastima upravljačke odgovornosti u javnim preduzećima, praćenju javnih preduzeća i kod komunikacijskih strategija entitetskih glavnih službi za reviziju.
Što se tiče statistike, učesnici su razgovarali o napretku ostvarenom u prethodnoj godini, posebno o provođenju ankete o prihodima i uslovima života i napretku u pripremama za poljoprivredni popis. Komisija je pozvala vlasti da usaglase master plan za izradu nacionalnih računa, nastavak priprema za poljoprivredni popis i naredni popis stanovništva, domaćinstava i stanova te nastavak ankete o prihodima i životnom standardu.
Bosna i Hercegovina treba provoditi socioekonomske reforme kako bi se uhvatila u koštac s posljedicama pandemije i ruske agresije na Ukrajinu, te uspostavila funkcionalnu tržišnu ekonomiju, rješavajući fragmentiranost unutrašnjeg tržišta zemlje.
U tom cilju, Komisija je ohrabrila Bosnu i Hercegovinu da u potpunosti provede smjernice politike navedene u Zajedničkim zaključcima Ekonomskog i finansijskog dijaloga te osigura dosljednu političku podršku, visoku vidljivost, vlasništvo cijele zemlje i koherentnost Programa ekonomskih reformi Bosne i Hercegovine koji zemlja treba da dostavi Evropskoj komisiji u januaru 2023. godine.[3]
***
[1] Službeni glasnik br. 164, 30. juni 2015., str. 2–547, Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju
[2] Evropske ekonomske projekcije. Jesen 2022.
[3] Zapadni Balkan i Turska: Zajednički zaključci ekonomskog i finansijskog dijaloga od 24. maja 2022.