Predstavnici lokalnih zajednica i regija iz zemalja EU i Bosne i Hercegovine sastali su se 14. novembra u okviru Radne grupe za zapadni Balkan pri Komitetu regija i razgovarali o nedavnim kretanjima u odnosima između EU i Bosne i Hercegovine i njihovom uticaju na organe lokalne samouprave. Članovi Radne grupe naglasili su urgentnost uspostavljanja mehanizma koordinacije između različitih nivoa vlasti kako bi zemlja mogla jedinstveno nastupati u pogledu pitanja koja se tiču EU i efektivno koristiti sredstva EU iz instrumenta pretpristupne pomoći.
Na 14. sastanku Radne grupe za zapadni Balkan pri Komitetu regija (CoR) bilo je riječi o političkim i socijalnim reformama koje se odvijaju u Bosni i Hercegovini (BiH), zemlji sa statusom potencijalnog kandidata za članstvo u EU, kao i korišćenju pretpristupnih fondova EU na lokalnom i regionalnom nivou zemlje. Razgovor je naročito dobro došao u ovom trenutku s obzirom na usvajanje Izvještaja Evropske komisije o napretku Bosne i Hercegovine za 2013. godinu, u kojem se ocjenjuje da izgledi zemlje za članstvo u Evropskoj uniji „miruju“.
Otvarajući sastanak, predsjedavajući Radne grupe, Mia de Vits (BE/PES), članica Flamanskog parlamenta, naglasila je da je „CoR uvijek davao punu podršku procesu proširenja“. Ovo se vidi ne samo u njegovim mišljenjima, nego i odlukama da se podrži proces stabilizacije i pridruživanja u zemljama sa statusom potencijalnog kandidata kroz osnivanje tematskih grupa poput ove”. Što se tiče uloge lokalnog nivoa u proširenju, podsjetila je da zemlje sa statutusom kandidata i potencijalnog kandidata za članstvo u EU, na isti način kao zemlje EU, moraju da koncipiraju sopstveni model decentralizacije u skladu s načelom supsidijarnosti.
Ambasador misije Bosne i Hercegovine pri EU, njegova ekselencija Igor Davidović, naglasio je da pristupanje EU ostaje najviši prioritet političkog programa zemlje: „Naši jasni prioriteti su: članstvo u EU, razvoj funkcionalnih državnih institucija i uravnotežena decentralizacija ovlašćenja, gdje je neophodna uloga razvoja i teritorijalne saradnje na lokalnom nivou, pod okriljem funkcionalnih državnih organa“. Dodao je da „Komitet regiona ima neprocjenjivu ulogu na zapadnom Balkanu, posebno u Bosni i Hercegovini, gdje njena iskustva u višeslojnoj upravi mogu da inspirišu institucionalne i političke lidere zemlje da u procesu evropskih integracija nastupaju zajednički, uz angažovanje i koordinaciju svih pod-državnih subjekata”.
Paola Pampaloni, šef Jedinice za BiH Generalne direkcije za proširenje pri Evropskoj komisiji, predstavila je glavne zaključke izvješaja o napretku zemlje u 2013, u kojem je naznačeno odsustvo napretka u perspektivi članstva zemlje u EU. Osvrnula se na glavna „uska grla“ koja trenutno blokiraju proces, uključujući nepostizanje dogovora o načinu izvršenja presude Evropskog suda za ljudska prava u vezi sa diskriminacijom građana po osnovu nacionalne pripadnosti (predmet Sejdić-Finci), i nepostojanje mehanizma koordinacije između različitih nivoa vlasti.
Izvjestilac za mišljenje CoR o „Strategiji proširenja i glavnim izazovima u periodu 2013-2014), Arnoldas Abramavičius (LT/EPP), načelnik opštine Zarasai i član opštinskog savjeta, naglasio je potrebu da se obezbijedi adekvatna uključenost lokalnih i regionalnih vlasti zemalja sa statusom kandidata i potencijalnog kandidata u proces pregovora sa EU. Konkretnije, pozvao je vlasti u BiH da napreduju u decentralizovanju upravljanja sredstvima EU, što je uslov koji, ukoliko ne bude zadovoljen, može ugroziti finansijsku pomoć EU.
U pogledu pitanja korišćenja pretpristupnih fondova EU (IPA) na lokalnom nivou, Dino Elezović, predstavnik Kantona Sarajevo u Briselu, istakao je da svaka opština Sarajevskog kantona ima predstavništvo EU, koje pomaže opštinama u definisanju i realizaciji projekata koje finansira EU. Međutim, naglasio je neadekvatne kadrovske resurse koji bi propisno pratili izradu i realizaciju projekata. U tom pogledu, Elezović je pozdravio mogućnosti koje nudi program pomoći lokalnoj upravi, koji organizuje Generalna direkcija Evropske komisije za proširenje zajedno sa CoR, sa ciljem sticanja novih saznanja o korišćenju sredstava IPA kroz bolju pripremu projekata na lokalnom nivou. Na istu temu, Mićo Mićić iz Udruženja gradova i opština Republike Srpske, naglasio je pitanje teškoća sa kojima se suočavaju male opštine u BIH prilikom koncipiranja i realizacije projekata koje finansira EU usljed ograničenih kapaciteta za sufinansiranje.
Gradonačelnik Distrikta Brčko BiH, Anto Domić, naglasio je svoju opredijeljenost za usklađivanje sa evropskim vrijednostima i standardima i doprinos uspostavljanju odgovarajućih mehanizama koordinacije između Distrikta, entiteta i države kako bi se omogućilo preuzimanje zakonskih akata EU na cjelokupnoj teritoriji BiH.
Na kraju sastanka, Mia de Vits izrazila je nadu da će uska grla koja trenutno sprečavaju BiH da napreduju na putu ka pristupanju EU biti pročišćena do kraja godine kako ne bi došlo do daljeg usporavanja pocesa integracija zemlje. Ponovila je punu opredijeljenost CoR-a da dâ svoj doprinos kroz podsticanje razmjene najboljih modela rada između EU i organi lokalne samouprave i davanje smjernica za efikasnu upotrebu resursa koje nude pretpristupni fondovi.
